लगाएको बाली बाँदरले खान र नष्ट गर्न थालेपछि मेलुङ गाउँपालिका–७ का किसानहरू बाँदर नियन्त्रणका उपाय अपनाउन सक्रिय भएका छन् । खेतबारीमा लगाइएको धान, मकै, कोदो, गहुँ लगायतका अन्नबाली तथा फलफूल बाँदरले सखाप पार्न थालेपछि किसानहरूले प्रविधि सिकेर समाधान खोज्न थालेका हुन् ।
उब्जनी जोगाउन मुस्किल परेपछि मेलुङ गाउँपालिका–७ का किसानहरू अहिले बाँदर नियन्त्रणसम्बन्धी तालिम लिइरहेका छन् । बाँदर आतंकबाट हैरान किसानहरूको माग अनुसार वडा कार्यालयले पाँच दिने तालिम सञ्चालन गरेको मेलुङ गाउँपालिका–७ का वडाअध्यक्ष नवराज खड्काले जानकारी दिए । उक्त तालिममा बाँदर नियन्त्रणका १० प्रकारका प्रविधिहरू सिकाइनेछ ।
स्थानीय किसान देव बहादुर खड्काका अनुसार अब बाँदर खेतबारी मात्र होइन, घरभित्रै पसी धान, चामलका बोरा बोकेर लैजान थालेका छन् । “कुखुराको ओथारोमा राखेको अण्डा खान्छ, केटाकेटी र महिलालाई हेपेर झम्टिन्छ, टोकिन्छ । खेतबारी सखाप भइसके, अब त बाँदरसँग घरभित्रै पनि लड्नुपर्छ,” उनले दुःखेसो पोखे ।
किसान बलराम श्रेष्ठ भन्छन्, “बाँदरको बिगबिगी बढेपछि खेती नै गर्न सक्ने अवस्था रहेन । धेरैले खेती छोडेर अन्य विकल्प खोज्न थालेका छन् । खेतबारी बाँझै छन्, घरभित्र राखेको चामल, धानको बोरा नै बोकेर लान थाले । अब के गरेर बाँच्ने ?”
बाँदर नियन्त्रणका लागि वडाले विभिन्न उपायहरू अवलम्बन गर्दै आएको छ । गत वर्ष वडा कार्यालयले किसानहरूलाई पड्किने बन्दुक वितरण गरेको थियो । तर, केही समय मात्रै बाँदर तर्सिए पनि पछि त्यसको प्रभाव समाप्त भएको स्थानीय किसानहरू बताउँछन् । बाँदर धपाउने क्रममा अहिलेसम्म भीरबाट लडेर दुई जनाको मृत्यु भइसकेको छ भने दुई दर्जनभन्दा बढी घाइते भएका छन् ।
यस समस्यालाई दीर्घकालीन रूपमा समाधान गर्न गाउँपालिकाले प्रविधि आविष्कारक विजय राणाको नेतृत्वमा बाँदर नियन्त्रणसम्बन्धी तालिम आयोजना गरेको मेलुङ गाउँपालिका अध्यक्ष हिरा कुमार तामाङले जानकारी दिए । तालिममा बाँदर धपाउन प्रयोग गर्न सकिने पासो, लेजर लाइट, ड्रोन लगायतका १० प्रविधि सिकाइनेछ । यी प्रविधिहरू बाँदर मात्र होइन, दुम्सी, मृग, बँदेलजस्ता जङ्गली जनावर नियन्त्रण गर्न पनि उपयोगी हुने बताइएको छ । गाउँपालिकाले बाँदर नियन्त्रणका लागि आवश्यक आर्थिक र भौतिक सहयोग गर्न तयार रहेको अध्यक्ष तामाङले बताएका छन् ।
-1743416799.jpeg)
